"Мөжәүир хәҙрәт"

Шулай көтөү көтөп, ҡәҙимге йөрөп ятҡанда, Аллабирҙе бай кис етһә, Мөжәүирҙең өйҙән сығып китеүен, ҡайҙалыр барыуын,таң алдынан ғына әйләнеп ҡайтыуын һиҙеп ҡала. Был сәйер эш менән ҡыҙыҡһынған бай,малайҙың үҙенә һиҙҙермәй генә, артынан барып,күҙәтергә була. Малай Манһырҙан ике-өс саҡрымда ятҡан Улаҡ тигән кескәй йылға яғына атлай. Аллабирҙе бай ата-олаталарынан: "Улаҡ-изге урын,унда бик борон заманда ҡала булған, бөйөк әүлиә ерләнгән", - тигәнде ишеткәне булған. Төн йөҙөндә был малай япа яңғыҙы Улаҡ янында ни эшләй икән? Бай Мөжәүирҙе тотоп алып,был тирәгә килеүенең сәбәбен һораша. Малай ҡартатайымды хайран итеп,ололарса етди тауыш менән яуап бирә:

- Бында борон изге әүлиә ерләнгән.Ҡәберенә килеп,уның рухына Ҡөрьән уҡыйым.

- Ул ҡәберҙе нисек таптың?

- Әүлиә рухы мине үҙе саҡырҙы. Кәрамәтемде һиңә ҡалдырам, - тине.

- Ғәжәп.

Ошо кескәй малай килеп көтөүөн көтә башлағаны бирле Аллабирҙе байҙың да тормошо алға китте. Малы үрсеп ҡалды,ҡайҙа барһа,юлы ла уңа. Ысынлап та,әллә берәй хикмәте бармы был серле малайҙың, тип уйлай һәм уны Улаҡҡа барыуын тыймай.Ҡай саҡ йәш үҫмерҙе ҡурсып,үҙе лә бергә барғылай. Аллабирҙе байҙың малай менән ҡыҙыҡһыныуы артҡандан-арта бара. Бер көндө уның һәләтен һынап ҡарамаҡсы була.

- Берәй мөғжиҙә күрһәтһәң.һиңә ышаныр инем, - ти.

Бер саҡ Аллабирҙе бай Иманай тауы яҡлап китеп барһа, көпә-көндөҙ ҡаршыһына биш-алты бүре килеп сыға.Йыртҡыстар.тештәрен ыржайтып, уны уратып ала. Ҡото осҡан бай, үҙе лә һиҙмәҫтән, Мөжәүирҙән ярҙам һорап ҡысҡырып ебәрә. Теге бүреләр шунда уҡ күҙҙән юғала.

Икенсе юлы Урғаҙа аша сығайым тиһә,ҡаршыһында һыу диңгеҙ кеүек йәйрәп ята икән.Теге яҡ яры хатта күренмәй,ти.Был ни ғәләмәт,кисеп сығырлыҡ йылға нисек улай ҡапыл дарьяға әйләнде,тип аптырап торһа:

- Бай ағай, һыуҙан сыға алмай тораһыңмы әллә? - тип эргәһендә Мөжәүир көлөп тора ти.Шунда уҡ йылға ла элекке хәленә ҡайта.
Бына шулай итеп,беҙҙең ҡартатай Мөжәүирҙең ябай бала түгеллеген аңлай.Аҙаҡ улар бик дуҫлашып китә...

Лира Әхмәт-Яҡшыбаева яҙған "Халҡыбыҙ изгеләре" китабынан өҙөк.

2)Бөгөн ҡапыл ғына бер инәйҙең Мөжәүир хәҙрәткә барған хәтирәһе иҫкә төштө әле...
- Ауылдан йәйәүләп сығып киттем. Баймаҡ баҙарында һатырмын тип, бер күнәк һуҡҡан көнбағыш та алғайным. Үҙебеҙҙең райондың бер ауылында туҡтап киттем. Баймаҡта ауыл ситендәге бер өйгә һуғылдым. Көнбағышымды ул әбейҙә ҡалдырып киттем. Кисләтеп булһа ла, барып етәйем тип, Манһырға юлландым. Юлда күнәкле еләкселәр осрай, көн эҫе, килеп тороп һыуһаным.
- Юлда берәйһенә һуғылдыңмы?- беренсе һорауы шул булды хәҙрәттең.
- Юҡ, - тип алдаштым. Әлбиттә, алдашҡанымды әүлиә белде. Көлөмһөрәне лә:
- Ярай, улай булғас, - тине. Нимәгә көлөмһөрәгәнен, Баймаҡҡа кире барғас, аңланым. Әбейем, мин барыуға, көнбағышымды күстәнәс итеп күрше-күләнгә таратып бөткәйне...
- Нимәгә килдең?- тип һораны хәҙрәт.
Иң беренсе, күҙем насар күреүенә зарлана башлағас:
- Күҙлек алғанһың бит, күрмәйем, күрмәйем, тиң дә кей ҙә йөрө, - тине ул.
Шәхси тормошомдоң боларып торған сағы ине.
- Эй, бәхетле булһаң ине ул! - тип эсемдән генә уйлап ултырам.
- Ҡайтып инер тупһаң булһа, шул бәхет! - тине Мөжәүир хәҙрәт.
Һыуһағанмын шул тиклем, самауырҙары ҡайнап ултыра, сәй эсһәң ине, тип уйлап ултырам.
- Юл буйы тулы еләк, һалып ултыр, һалып ултыр! - тине хәҙрәт.
Ысынлап та, ҡайтҡанда юл буйында эре-эре еләктәр ултыра. "Хәҙрәттең әшкәртеүелер", - тип уйлайым. Бер-икене алып ҡабам да, ҡараңғы төшөп барғас, тағы кире Баймаҡҡа етергә тип ҡабаланам.
- Аллаға шөкөр, әүлиәне күрҙем, ғүмер буйы яңғыҙым йәшәһәм дә, шөкөр иттем, йәшәр өйөм, ҡайҙалыр сығып китһәм, ҡайтып инер тупһам бар әле, тип йыуандым, - тип һүҙен йомғаҡланы инәй.

Сығанаҡ: https://vk.com/public192878295?w=wall-192878295_17614

Фото: https://pixabay.com/ru