Бөтә яңылыҡтар
Йәмғиәт
17 Февраль 2019, 04:00

Грантҡа кемдәр эйә?

Яңы булдырылған йәки эшләп килгән ауыл хужалығы кооперативтарына өс миллион һумға тиклем гранттар бүлеү тураһындағы хәбәр күптәрҙә ҡыҙыҡһыныу уятҡандыр. Республикабыҙҙа тормошҡа ашырылған был программа тураһында ентеклерәк белеү маҡсатында “Ишембай мәғлүмәт-консультация үҙәге” учреждениеһы директоры Рөстәм ӘМИНЕВҠА мөрәжәғәт иттек.

Яңы булдырылған йәки эшләп килгән ауыл хужалығы кооперативтарына өс миллион һумға тиклем гранттар бүлеү тураһындағы хәбәр күптәрҙә ҡыҙыҡһыныу уятҡандыр. Республикабыҙҙа тормошҡа ашырылған был программа тураһында ентеклерәк белеү маҡсатында “Ишембай мәғлүмәт-консультация үҙәге” учреждениеһы директоры Рөстәм ӘМИНЕВҠА мөрәжәғәт иттек.


- Рөстәм Зәкәриә улы, ауыл кооперациялары төҙөү буйын-са беҙҙең районда ниндәй эш алып барыла?

- Районда грант алыу өсөн конкурста биш инициатив төркөм ҡатнашасаҡ. Уларҙың эшмәкәрлеге лә төрлө - иген культуралары, баҡса еләге үҫтереү, һөт етештереү, дарыу үләндәре йыйыу, һыйыр малдары һәм аттар үрсетеү йүнәлешендә эшләүселәр бар. Был грант ауыл хужалығы производствоһы өсөн ҡорамал, техника һәм каркаслы конструкция алырға ярҙам итә. Элек колхоздар осоронда ҙур сәнәғәт һыуытҡыстары бар ине, бөгөн улар булмау сәбәпле фермерҙар, ябай халыҡ һөттө арзан ғына хаҡҡа булһа ла тиҙерәк оҙатырға тырыша. Грант иҫәбенә бәләкәй генә һөт ҡабул итеү пункттары булдырырға мөмкин. Шулай уҡ йәшелсә һаҡлағыс, төрөү цехтары йыһазландырырға, хатта ауыл хужалығы продукцияһын һатыу буйынса сауҙа нөктәләре асырға була.

- Эште ойоштороу буйынса берәй миҫал да килтерегеҙ әле?

- Мәҫәлән, бер нисә ауыл кешеһенең 30-лап һыйыры бар, ти. Улар шул сама һыйыры булған урындағы фермер менән кооперативҡа ойоша. Алынған грант һөт, һөт аҙыҡтарын пастеризациялау, фасовкалау системаһы булған һөт цехы, шулай уҡ махсус автомобиль алыуға йүнәлтелә. Аҙаҡ әҙер продукция һөт, ҡаймаҡ, эремсек, кефир рәүешендә һатыуға сығарыла. Кооперативтың өҫтәмә сығымдары минусланып, һатыуҙан килгән килем кооператив ағзалары араһында пропорциональ рәүештә бүленә. Ошондай уҡ цехты ит, иген эшкәртеү буйынса ла ойошторорға мөмкин, шулай уҡ үҙ пекарняңды ла асырға була.


Конкурста фермерҙар ҙа, шәхси ярҙамсыл хужалыҡтар ҙа ҡатнаша ала. Бынан тыш, инициатив төркөмгә шәхси эшҡыуарҙарҙың – ваҡлап һатыу сауҙа объекттары, кафе, ашханаларҙың, транспорт ойошмалары хужаларының да ҡушылыуы мөмкин. Ғөмүмән, был грант ауыл хужалығы продукцияһын етештереү, һаҡлау, ташыу, эшкәртеү һәм һатыу менән мәшғүлдәр өсөн булдырылған.

- Йәнә “заготконторалар” тергеҙелә, тимәк?


- Шулай тип әйтергә лә мөмкин. Ләкин был “заготконторалар” элекке һымаҡ дәүләткә ҡарамаясаҡ, ә инициатив төркөмдәгеләрҙеке буласаҡ. Конкурста ҡатнашыу өсөн кәмендә биш кеше кәрәк. Улар билдәләнгән формалағы протокол төҙөргә, үҙҙәре араһынан бер вәкилде һайларға һәм ҡорамалдарҙан нимә кәрәклеген хәл итергә тейеш. Артабан беҙгә - мәғлүмәт-консультация үҙәгенә мөрәжәғәт итһендәр, ҡыҙыҡһыныусылар 2-45-11 телефонына ла шылтыратып һорауҙарын бирә ала. Был проектты тормошҡа ашырыуҙың республика операторы булып Башҡортостан Республикаһының Ауыл хужалығы консультациялау үҙәге тора. Ул Өфөлә Ауыл хужалығы министрлығында урынлашҡан. Теләгәндәр унда мөрәжәғәт итеп тә белешә ала.

Шуныһы мөһим - инициатив төркөм өсөн берлектә финанслау проценты бик түбән, грант суммаһының бары тик 9 процентын тәшкил итә. Шуға дәртегеҙ бар икән, күмәкләшеп эшкә тотоноғоҙ, дәүләт ярҙамынан файҙаланығыҙ. Артабан был программа март-апрель айҙарында эш башлаясаҡ. Мөмкинлектәр киң - ҡымыҙ етештереү һәм ҡойоу буйынса эште ойошторорға мөмкин. Теләгәндәр балыҡ эшкәртергә лә тотона ала, районда ҡулланырҙай байтаҡ ҡына һыу объекттары бар. Яңы программанан файҙаланыу ауылдарҙа эш урындарын булдырыуға, ғаиләләрҙең етеш тормошон тәьмин итеүгә һиҙелерлек йоғонто яһар тип ышанабыҙ.

- Әңгәмәгеҙ өсөн рәхмәт.





Фото: Рөстәм Әминев архивынан.


Читайте нас: