Аңлашып һөйләшеүгә ни етә

Уҙған шәмбе муниципаль район хакимиәте етәкселеге Ғүмәр ауылы халҡы менән осрашты. Халыҡ телендә “хакимиәт көндәре” тип йөрөтөлгән сараны ял көнөнә ҡаратып ойоштороу ҙа дөрөҫ булғандыр – мәҙәниәт йорто халыҡ менән шығырым тулы ине.

Һорау-яуапҡа ҡоролған осрашыуҙың халыҡ менән уртаҡ тел табыуға, ысынбарлыҡтағы проблемаларҙы асыҡлауға маҡсатланыуын ғүмәрҙәр тәүге минуттарҙан уҡ тойғандыр. Хакимиәт вәкилдәре сәхнә түренән түгел, ә халыҡҡа яҡын, тиң булып, күҙгә-күҙ ҡарашып һөйләшер өсөн залдан урын алды. Район хакимиәте башлығы вазифаһын башҡарыусы Азамат Абдрахманов һөйләшеүҙе мөмкин тиклем һөҙөмтәле итеү бурысын ҡуйҙы, бүлек етәкселәре иҡтисадҡа, социаль өлкәгә, милеккә бәйле күп һорауҙарға урында яуап бирә алды. Ҡабатланмаҫ матур тәбиғәтле Ғүмәр ауылында әлеге көндә 400-гә яҡын кеше йәшәй, 193 йорт иҫәпләнә. Элекке мәктәп бинаһында балалар баҡсаһы, фельдшер-акушер пункты эшләп килә. Урындағы башланғыстарға ярҙам программаһы буйынса 2017 йылда ауыл мәҙәниәт йорто капиталь ремонтланған. Ҡағыҙға ятҡан эштәрҙе барлау бер, шулай ҙа ауылдың бөгөнгөһөн асып биргән проблемаларҙы халыҡтың үҙенән ишетеү ҡиммәт.

- Беҙҙә электр көсөргәнеше етмәй, белгестәр, электр иң күп тотонолған кис ваҡытта килеп, хәлде баһалаһын ине. Һыуытҡыс, телевизор менән рәтле тотоноп булмай, эштән сығып ҡуйырҙар, тип борсолабыҙ, - урта йәштәге ҡатын мөрәжәғәтенә башҡалар ҙа ҡушылды. “БашРЭС”-тың Петровск филиалы баш инженеры Виктор Жигалов хәлде һәр йорт хужаһынан ғариза нигеҙендә үҙгәртеп булыуҙы әйтте. Башты эшкә ҡушып, халыҡҡа ҡулайлыраҡ яҡты ла хәстәрләп була икән – күмәк йөрөү кәрәкмәйәсәк, дүшәмбе көн ойошма белгесе үҙе ауылға килеп, мәҙәниәт йортонда ғаризалар ҡабул итәсәк. Әйткәндәй, күп функциялы үҙәк белгестәре лә шулай ауылдарға килеп ҡабул итә ала. Ауыл халҡынан күпләп заявка ғына булһын, тине үҙәк етәксеһе. Әлегә иң әүҙеме Ҡолғона менән Кинйәбулат булып сыҡҡан, үҙәктең 7-16-92 һандарын улар ятлап ҡуйған һәм файҙалана белә.

Берәҙәк эттәр менән көрәш, урамдарҙы яҡтыртыу, бесәнлектәр өсөн һалым түләү тәртибен көйләү, ауыл йәмен ебәреп торған хан замандағы хужаһыҙ төҙөлөштәр, йылдар буйы ҡаралмаған йорт-ҡаралты эйәләренә ҡарата сара күреү – ауыл биләмәһе хакимиәте кимәлендә хәл итеп булырҙай мәсьәләләр байтаҡ ине. Ғүмәр ауылы ҡараған Пе-тровск ауыл Советы ауыл биләмәһе хакимиәте башлығы Юрий Малкинға юлдарҙың ваҡытында таҙартылып тороуына ауылдаштар рәхмәт әйтеп, ҡайһы бер эштәрҙе тиҙләтеү мөмкинлеге менән ҡыҙыҡһынды.

- Яҙлы-көҙлө Алмалы-Ғүмәр араһы юлы ныҡ насарая, асфальт булһын тимәйбеҙ, ҡырсынташ өҫтәп, тигеҙләү сараһын күрһәгеҙ, бик яҡшы булыр ине, - тине Наил Мәҡсүтов. Үҙәк урамы осонда йәшәүсе Зөһрә Әхмәҙиева иһә яҙын Егән ташҡан мәлдә ошондағы йорт-ҡура тирәһен һыу баҫыуы хаҡында әйтте. Ике бала тәрбиәләгән йәш ғаилә хатта башҡа ергә күсеп китеүҙе хуп күргән. Бер-бер хәл булғанда кеҫә телефоны менән хәбәрләшеү ҙә ҡатмарлы ауылда, кәрәҙле элемтә бәйләнеше урыны менән генә бар.

- Проблема ҡуйылған икән – уны хәл итеү юлын бергәләп эҙләйәсәкбеҙ. Ҡайһы береһен, үҙегеҙ күреп тораһығыҙ, ошонда һөйләшеп тә хәл итеп була, рай-он, республика ярҙамына таянырға кәрәк мәсьәләләр ҙә бар. Беҙгә һеҙҙең яҡтан тәҡдимдәр, бәйләнеш булыуы ҡиммәт, - тине Азамат Фәрит улы һәр һорау буйынса быға тиклем ниндәй саралар күрелеүен, ниндәй йүнәлештә эшләп еткермәүҙе асыҡларға теләп.

Йорттарына зәңгәр яғыулыҡ үтеүе хаҡында хыялланған Мәктәп урамында йәшәүселәр ҙә өмөтләндерерлек яуап алды. Капиталь төҙөлөш бүлеге етәксеһе Дарик Ҡорбанов бөгөндән газ торбаларын үҙҙәренә һуҙырға әҙер 7 йорт хужаһына техник тоташтырыу эшен тиҙләтеү юлын өйрәтте.

Ғүмәрҙәрҙең хәҙер Маҡар участка дауаханаһына беркетелеүе лә күп ҡатмарлыҡтар тыуҙыра икән. Автобусын тура килтереп, юл йөрөү мәшәҡәте бер булһа, әллә нисә ауылды хеҙмәтләндергән табип аҙнаның бер көнөн генә Ғүмәргә бағышлай ала. Теш дауалау, балаларҙы тәғәйен белгескә күрһәтеү ҡатмарлығы хаҡында ла әйтелде. Ғөмүмән, Үҙәк район дауаханаһының баш табибы Азамат Хәйбуллинға, һорауҙарға яуап биреп, халыҡ алдында байтаҡ ҡына торорға тура килде. “Земство табибы” программаһы буйынса белгестәргә заявка бирелгән, эш әлеге лә баяғы табиптар етешмәүендә.

- Ишембайға күсмә дауалау пункты ҡайтарылды. Ауылдарға белгестәр сығыу тәжрибәһен ҡулланасаҡбыҙ, - тине Азамат Мөхәмәт улы.

ошонда төпләнеп ҡалған йәштәрҙә икәнен аңлаған ғүмәрҙәр һуңғы йылдарҙа мәғариф өлкәһендә иң ауыр ҡабул ителгән мәсьәләне лә күтәрҙе. Мәктәп ябылыу-ында, башҡорт ауылы балаларының сыуаш телле Васильевка ауылы мәктәбенә йөрөтөп уҡытылыуында ғәйеплене эҙләү үтелгән. Федераль дәүләт белем биреү стандарттары үҙ талаптарын ҡуя, шул иҫәптән кластағы балалар һанына ла. Балалар баҡсаһы урынлашҡан мәктәп бинаһы бөгөн тотош йылытыла, кла-стар буш тора. Ғүмәрҙәр Башҡортостан Башлығы вазифаһын ваҡытлыса башҡарыусы Радий Хәбировтың да бын-дай биналарҙы ауыл файҙаһына эшкә ҡушырға кәрәк, тигән фекерен һыҙыҡ өҫтөнә алды.

- Ниндәй генә күҙлектән алып ҡарама, Ғүмәр – перспективалы ауыл. Таҙа һауа, ер-һыу ҡәҙерен белгән кешеләр арабыҙҙа арта. Күпме ғалим, яҙыусылар, атҡаҙанған хеҙмәт алдынғылары биргән төйәк ул. Әле бына биш яңы йорт төҙөлә. Балаларыбыҙҙы туған телле итеп үҫтереү хаҡында уйланайыҡ. Ә беҙ бәләкәйҙән был юлды киҫәбеҙ. Башланғыс кластарҙы булһа ла улар тыуған ауылында, үҙ телендә уҡып сығырға тейеш, - тине Юрий Зинур улы Ниғмәтуллин. Ошонда уҡ балаларҙы Васильевкаға уңайлы урындан йыйып алып барыу, ваҡытында алып ҡайтыуға ҡағылышлы һорауҙар ҙа яңғыраны.

Мәғариф бүлеге етәксеһе Роберт Ибәтуллин мәктәп асыр өсөн класта 7 бала булырға тейешлеге хаҡында аңлатып үтте. Бөгөн бөтәһе 17 бала, шуларҙың 6-һы башланғыс кластан, Васильевкаға йөрөй.