Бөтә яңылыҡтар
Йәмғиәт
28 Ғинуар 2019, 04:00

Диспансеризация үтмәй ҡалма

“Һаулыҡ – ҙур байлыҡ” тигән һүҙҙәрҙе йыш ҡабатларға яратһаҡ та, уның асылына сәләмәтлекте юғалтҡас нығыраҡ төшөнәһең. Ауырыһаҡ та, “үтеп китер әле”, тип йөрөү ҙә күптәребеҙҙең хатаһы. Сирҙе алдан асыҡлау, ваҡытында дауалау сараһын күреү маҡсатында 2013 йылдан беҙҙең илдә халыҡҡа диспансеризация үткәрелә.

“Һаулыҡ – ҙур байлыҡ” тигән һүҙҙәрҙе йыш ҡабатларға яратһаҡ та, уның асылына сәләмәтлекте юғалтҡас нығыраҡ төшөнәһең. Ауырыһаҡ та, “үтеп китер әле”, тип йөрөү ҙә күптәребеҙҙең хатаһы. Сирҙе алдан асыҡлау, ваҡытында дауалау сараһын күреү маҡсатында 2013 йылдан беҙҙең илдә халыҡҡа диспансеризация үткәрелә. Сәләмәтлекте хәстәрләүгә йүнәлтелгән мөһим эш булып тора был. Ишембай үҙәк район дауаханаһының поликлиника мөдире Илдар Әсғәт улы ҒӘНИЕВ менән әңгәмәбеҙ ошо хаҡта.


- Диспансеризация, уның әһәмиәте тураһында һөйләп үтегеҙ әле?

- Күп сирҙәрҙең оҙайлы ваҡыт дауамында бер ниндәй ҙә билдәләре һиҙелмәй. Йыш ҡына был етди эҙемтәләргә килтерә, кешенең һаулығына ғына түгел, ғүмеренә лә хәүеф менән янай. Диспансеризация - сирҙе иртә асыҡлауы менән ҡиммәт, ә уны башланғыс осорҙа дауалауы күпкә еңел булыуы барыбыҙға ла мәғлүм. 2018 йылда Ишембай үҙәк район дауаханаһында беҙҙең ҡала һәм районда йәшәүсе 16427 кеше диспансеризация үтте. Уның һөҙөмтәләре буйынса түбәндәге ауырыуҙар барлыҡҡа килеү хәүефе асыҡланды:
- 1805 кешелә артериаль ҡан баҫымы күтәрелеүе, был диспансеризация үтеүселәр һанының 11 проценты;
- 1014 кешелә, йәғни тикшереү үтеүселәрҙең алты процентының ҡанында глюкоза кимәленең күбәйеүе;
- диспансеризацияға килеүселәрҙең 20 процентында йәғни 3195 кешелә артыҡ тән ауырлығы һәм башҡалар.

Әлбиттә, хәүеф факторы ул сир түгел, ләкин һаулыҡҡа ҡарата иғтибарлы мөнәсәбәтте талап итә. Мәҫәлән, артыҡ тән ауырлығы артериаль ҡан баҫымының артыуына һәм шәкәр диабетына килтереүе ихтимал, тәмәке тартыу йөрәк инфарктына, инсультҡа илтә.

- Шулай ҙа диспансеризация тикшереүе үткәндә ниндәй ауырыуҙар беренсегә асыҡланды?


  • 1166 кешелә эндокрин системаһы, туҡланыу, матдәләр алмашыныуының боҙолоуына бәйле сирҙәр күҙәтелгән. Шул иҫәптән 82 кешелә шәкәр диабеты, 18 кешелә һимереү асыҡланған.

  • 735 кешелә ҡан әйләнеше системаһы сирҙәре табылған, шул иҫәптән юғары артериаль ҡан баҫымына – 534 осраҡ, йөрәктең ишемик ауырыуҙарына 65 осраҡ тура килә.

    328 кешелә нерв системаһы сирҙәре билдәләнгән.

  • 143-ендә тын юлы органдары ауырыуҙары асыҡланған.

    81 кешелә һейҙек-енес системаһы сирҙәре күҙәтелгән.

Әлбиттә, был асыҡланған сирҙәрҙең тулы исемлеге түгел.

- Быйыл нисәнсе йылда тыуғандар диспансеризация үтә ала?

- Хәтерегеҙгә төшөрәбеҙ, диспансеризация 21 йәштән алып үткәрелә. Быйыл түбәндәге йылдарҙа тыуғандар был мөмкинлектән файҙалана: 1920, 1923, 1926, 1929, 1932, 1935, 1938, 1941, 1944, 1947, 1950, 1953, 1956, 1959, 1962, 1965, 1968, 1971, 1974, 1977, 1980, 1983, 1986, 1989, 1992, 1995, 1998 йылғылар.

Тағы ла бер мөһим мәғлүмәт – 49 йәштән алып 73 йәшкәсә ике йылға бер тапҡыр йәшерен ҡанға тиҙәк тикшерелә. Бындай ҡаралыуға быйыл 1946, 1948, 1952, 1954, 1958, 1960, 1964, 1966, 1970 йылғыларҙы саҡырабыҙ. Йыш ҡына бер ниндәй билдәһеҙ үткән, ләкин киң таралған эсәк яман шешен асыҡлау өсөн йәшерен ҡанға тиҙәк тикшереүҙең бик тә мөһим булыуын онотмағыҙ.


- Диспансеризация үтеү өсөн ҡайҙа мөрәжәғәт итергә?

- Ишембай үҙәк район дауаханаһында өс кабинет эшләй: Ишембай ҡалаһы, Стахановсылар урамы, 75 адресы буйынса урынлашҡан 1-се поликлиникала 38-се кабинет, Ишембай ҡалаһы, Докучаев урамы, 10 адресы буйынса урынлашҡан 2-се поликлиникала 118-се кабинет, Петровск участка дауаханаһында (1 Май урамы, 100), 4-се кабинет. Диспансеризация үтеү өсөн эш көндәрендә (дүшәмбе-йома) 8.00 сәғәттән 10.00 сәғәткә тиклем ас ҡарынға мөрәжәғәт итергә кәрәк. Был сара ял көндәрендә лә ойоштороласаҡ. 2019 йылда 26 ғинуарҙан башлап айҙың һәр һуңғы шәмбеһендә ҡабул итеү планлаштырыла.


Ҡала һәм район халҡын медицина тикшерелеүенә саҡырабыҙ. Даими рәүештә диспансеризация үтеү етди сирҙәргә юлығыу хәүефен ҡырҡа кәметә.

- Әңгәмәгеҙ өсөн рәхмәт.





Фото: Ольга Вәлитова.


Читайте нас: