Бөтә яңылыҡтар
Йәмғиәт
23 Ғинуар 2019, 04:00

Юрматылар китап туйланы

Үҙенең тамырҙары менән ҡыҙыҡһынмаған кеше юҡтыр. Уның нәҫеленән ниндәй бөйөк кешеләр сыҡҡан, ниндәй һөнәр эйәләре булған - был мәғлүмәт бер кемде лә битараф ҡалдырмай. Юҡҡа ғынамы ни һуңғы осорҙа нәҫел ағасын төҙөү, тарихты өйрәнеү айырыуса киң таралыу ала бара. Үткәнен белмәгәндең, киләсәге лә юҡ, тип халыҡ урынлы әйткән. Ошо көндәрҙә Әхмәтзәки Вәлиди исемендәге 2-се башҡорт гимназия-интернатында үткәрелгән “Башҡорт ырыуҙары тарихы. Юрматы” китабының исем туйы ла үткәндәребеҙгә хөрмәт-ихтирам билдәһе булды. Ошо китаптың донъя күреүенә тырышлыҡ, көс һалған тарихсыларҙың ҡатнашыуы менән дә мәртәбәле булды әлеге сара.

Үҙенең тамырҙары менән ҡыҙыҡһынмаған кеше юҡтыр. Уның нәҫеленән ниндәй бөйөк кешеләр сыҡҡан, ниндәй һөнәр эйәләре булған - был мәғлүмәт бер кемде лә битараф ҡалдырмай. Юҡҡа ғынамы ни һуңғы осорҙа нәҫел ағасын төҙөү, тарихты өйрәнеү айырыуса киң таралыу ала бара. Үткәнен белмәгәндең, киләсәге лә юҡ, тип халыҡ урынлы әйткән. Ошо көндәрҙә Әхмәтзәки Вәлиди исемендәге 2-се башҡорт гимназия-интернатында үткәрелгән “Башҡорт ырыуҙары тарихы. Юрматы” китабының исем туйы ла үткәндәребеҙгә хөрмәт-ихтирам билдәһе булды. Ошо китаптың донъя күреүенә тырышлыҡ, көс һалған тарихсыларҙың ҡатнашыуы менән дә мәртәбәле булды әлеге сара.


Гимназия директоры Әлфис Фәйзуллин йыйылыусыларҙы тәбрикләп, юрматы ырыуы башҡорттары хаҡында китап сығыуы тарихи әһәмиәткә эйә булыуы тураһында белдерҙе. Халыҡтың китапты көтөп алыуы күренеп тора, күптәренең ҡулынан ул төшмәне лә. Яҡындары, таныштары, туғандары тураһында мәғлүмәттәр эҙләнеләр. Ғөмүмән, осрашыуҙың үҙенән, ундағы сығыштарҙан да тамырҙары тураһында әллә күпме ҡыҙыҡлы мәғлүмәттәр алдылар. Юрматылар – башҡорттарҙың иң боронғо ҡәбиләләренең береһе. Бөгөнгө көндә юрматы ырыуының вариҫтары Ишембай, Стәрлебаш, Стәрлетамаҡ, Федоровка, Мәләүез, Ауырғазы, Ғафури, Баҡалы райондарында, Ишембай, Стәрлетамаҡ, Салауат, Мәләүез ҡалаларында һәм башҡа төбәктәрҙә көн итә. Үткәне, тарихи шәхестәре менән дә ғорурлана ала юрматылар. “Башҡортостан Республикаһының дәүләт китап палатаһы” директоры Азат Ярмуллин Юрматы ырыуының билдәле шәхестәре хаҡында ишембайҙарға ентекле итеп һөйләп үтте. Уларҙың исемдәрен мәңгеләштереү йәһәтенән дә теләктәрен әйтте.


Тарих фәндәре кандидаты, тележурналист, С. Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты, китап авторҙарының береһе Салауат Хәмиҙуллиндың һөйләгәндәрен дә ишембайҙар ҙур ҡыҙыҡһыныу менән тыңланы. Үҙенең сығышында ул барлығы 36 томдың донъя күрәсәге, уларҙа 40-тан ашыу ырыуҙар тураһында яҙыласағы тураһында белдерҙе. Әйткәндәй, юрматыларға ике том бағышланған. “Китапты туплағанда, ул һәр бер кеше-гә лә ҡыҙыҡлы булһын, тип тырыштыҡ”, - тине ул үҙенең сығышында.


Район хакимиәте башлығының социаль мәсьәләләр буйынса урынбаҫары вазифаһын башҡарыусы Илнур Мөхйәнов был сараның халҡыбыҙ тарихына ҡыҙыҡһыныу уятыуы йәһәтенән дә бик мөһим булыуын билдәләне, китаптың авторҙарына рәхмәт белдерҙе, Салауат Хәмиҙуллинға, Азат Ярмуллинға район хакимиәтенең Рәхмәт хаты тапшырылды.

Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайының Аҡһаҡалдар ҡоро етәксеһе Вельмир Аҙнаев та барлыҡ юрматылар исеменән был китаптың авторҙар коллективына рәхмәт әйтте, ырыуҙарға бағышланған 32 китап донъя күреүе, яҡын арала 33-сөһө сығырға тороуы хаҡында ла һөйөнөслө хәбәрен еткерҙе. Ғәҙәттә, ете ырыу хаҡында һүҙ йөрөтһәк, уларҙың байтаҡҡа күберәк булыуы тураһында һөйләне, һуңғы осорҙа ырыуҙар
йыйыны уҙғарыу ҙа матур йолаға әүерелеүенә ҡыуанысын белдерҙе.

Ырыуҙар тарихын сағылдырған китаптар донъя күреүе, ырыуҙар йыйыны ойошторолоуы, шәжәрә байрамдары тергеҙелеүе – былар барыһы ла, әлбиттә, халҡыбыҙ тарихына ихтирамлы мөнәсәбәт. Киләсәк быуынға тапшырыр рухи байлығыбыҙ ҙур, беҙҙең маҡсат - уларҙы түкмәй-сәсмәй йәш быуынға еткереү.





Фото: автор.

Читайте нас: