Ҡыш бабайға хат (хикәйә)

"Әсәй һаман юҡ. Аяҡтан йығылғансы ғына эсмәһә ине...Ҡайтып килештәй йығылып ҡолап ятмаһа ярар ине..."Үҙ уйҙарынан үҙе ҡурҡып, йәһәт кенә тороп, урамға сығып, тын төнгө һауаны тыңлап торҙо малай. Ара -тирә өргән эттәрҙән тыш тауыш биргән йән юҡ. Илгиз ишекте элмәй генә инеп, һүрелгән мейес йүшкәһен ябып урынына барып ятты.

Нәзифәнең эшкә егәрле икәнен белгәндәр ҡаҙ -өйрәк өмәләренән, һуғым һуйыуҙан ҡалдырмай өй беренсә тиерлек йөрөтәләр. Бөгөн дә Әсмә әбейҙең ҡырҡлаған баш ҡаҙын йылы усаҡлығында сәмәй шауҡымында алты ҡатын һә тигәнсе йолҡоп бөткәйнеләр ҙә, тышҡа сығып түшкәләрҙе өтөп һалҡын һыуға сайҡатып ингәнсе "градус " үҙенекен һүҙ итеп, эсен ярыуға ла ярамаҫлыҡ итеп урындыҡҡа йыҡҡан да һалған. Бер ни иҫләмәй. Киске ашҡа йыйылғандар ҙа уятҡан, йоҡлап тик ятҡан. Тик таңға ҡарай ғына уянып, хәл айышына төшөнөп һәрмәләнеп ишек асып урамға сыҡты. Әсмә әбейҙән баш төҙәтергә һорап, бер тәрилкә һыуыҡ ашын һемереп ҡайтырға сыҡты. Ҡайтмаҫ ине, кисә өмәсе ҡатындарҙың кемеһелер, иртән тикшереүселәр йөрөйәсәген тиште ҡолағына. "Киләсәктәр! Мотлаҡ киләсәктәр! Ике тапҡыр тотолдо бит былай ҙа, өсөнсө тапҡырҙа иһә малайҙы тартып аласаҡбыҙ тип янанылар. Хатта ризалыҡ биреп ҡултамғаһын ҡуйып ҡуйҙы бит әле "
Һалҡын ҡышҡы иртә. Һирәк кенә өйҙәрҙең мөрйәләренән төтөн сыға, уянмаған әле күптәр. Аяҡ аҫтында ҡалын тауыш сығарып шығырлаған ҡар бар урамға яңғырай кеүек.Нәзифәнең һыуланып кибеү күрмәгән кейеҙ итеге, күп тә бармай боҙ булып ҡатып аяҡтарҙы бөгөргә лә ирек бирмәй башланы. Итек яйына тура баҫып саҡ ҡайтып етеп килә. Өйө янындағы тыҡрыҡтан килгән шәүләне күреп, аҙымын шәбәйтте. Шәүлә лә атлауҙан йүгереүгә күсеп телгә килде:
— Нәзифәә, Нәзифәәә, тим! Туҡтап тор әле ҡоҙаса?!
Таныны. Был бит мәңге һуҡмыш Әфтәр. "Моғайын да сәмәй эҙләп йөрөй",-тигән уй үтте йылп итеп.
— Ней, ҡоҙаса, һаумы? Йомош бар ине...баш ...баш ярылып килә.
Сәмәйең барҙыр моғайын, аҡса бар...мына...
Кеҫәһенән йомарлап сығарып аҡсаһын һонған барҙа һатмай буламы һуң Нәзифә?! Йылп иттереп йылмайған булып "ауырыуҙы " артынан эйәртеп урамға инеп китте.
— Буш шешә әпкиләнеңме? Шешәм юҡ ине.
— Эй, ҡайҙан беләйем шешәң юҡтығын?! Ярай, шунда берәй нәмәгә ҡойоп бирһәң, икенсеһендә алып килермен,- тип үрһәләнде ир.
Бикһеҙ ишекте шағырлатып асып өйгә үттеләр. Ярым ҡараңғы өй һыуынмаған, йылы. Келәттән саҡ буш шешә табып, шкаф артындағы пластик һауыттан, сәмәй ҡойҙо түгә -сәсә ҡалтыранған ҡатын ҡулдары. Бормасһыҙ шешә моронона ни тығырға белмәй торған Нәзифә, күп уйлап тормай төпкө өй өҫтәлендә ятҡан гәзитте оҙонсалай йомарлап тығып, аҡсалы ҡулға алмашҡа тотторҙо. Ҡыуанысынан рәхмәтле аҙарынған һаҫыҡ ир ишеккә йүнәлде.
— Әлтәф, ней! Ҡара уны, бисәңә өндәшәһе булма, минән алдым тип. Былай ҙа теге юлы ике тапҡыр комиссия менән ҡуша килеп тикшереп китте. Ҡатын ҡыҙҙар советы ағзаһы, имеш... шәп булғас ирен эскенән аралар ине, етем бисәләр тикшереп бысранып йөрөгәнсе,- тине Нәзифә.
Әлтәф көтөлмәгән һүҙҙәрҙән саҡ теҙ сүкмәй, ике усын ҡуш ҡуйып, еткермәйәсегенә һүҙ бирҙе. Имза менән нығытам тигәндәй, кеҫәһендәге шешәне һөрәп сығарып, ғорҡолдатып эсеп, шул һөйрәүҙә ярты бүҫкәһенә төшөрөп, бөкөһөн тығып кире кеҫәгә сумдырҙы.
Нәзифә Әлтәф артынан ишек ябылыуға етеҙ генә мейес артындағы феләкте һөйрәп ишек төбөнә ултыртты. Бер үҙе тупһа аша алып сыға алмаясағына ышанып Илгизде уятты:
— Илгиииз, тор,тор, Илгиз!
Малай күҙҙәрен асыуға айныҡ әсәһе тороуға ҡыуанып, йылмайып ҡарап ҡуйҙы.
— Ништәй, әсәй? Уҡыуғамы?
— Юҡ, уҡыуға иртәрәк әле, бына феләкте сығарышһаң тигәйнем. Бөгөн тикшереүселәр киләме ниме тиҙәр ине...
Илгиз йәһәт кенә урынынан тороп бер ҡат ыштанда көйө итеген эләктереп әсәһенә "бал " йәшерешергә сығып китте.Әллә күпме кешене алйатҡан сәмәй аппараты ла ҡалын ҡар аҫтына йәшерелеп, өй эсе ишек асып елләтелеп, иҙәндәр һеперелеп, өҫтәл тирәһе лә йыйыштырылып ҡуйҙы. Илгизгә был үҙгәреш хаттин оҡшаны. Әсәһе ни әйтһә, тиҙ генә үтәргә әҙер булып йүгереп кенә йөрөнө тиерлек. Арыуыҡ эш ҡыйратҡас ҡына, кисәге яҙған хатын иҫләп, өҫтәл янына килде. Гәзит киҫәге лә, хат та юҡ. Илгиз әсәһенән һорарға итте лә, кире уйланы. Сумкаға һалып яңылышаммы тип ҡырҡ ҡутарҙы китаптарын. Тапманы. Хатты ни теләһә ҡыр итеп яҙыр ҙа, бына конверты ғына йәл. Ҡайҙан алмаҡ кәрәк тағын?
Яҫтыҡ тығылған бәләкәй тәҙрә өлгөһөн дә тотҡолап ҡарап бөттө, берәйһе алған тиер инең, шул көйө.
Аптыраулы уйҙарҙа мәктәпкә китте малай.
* * *
Әлтәф өйөнә етә килә Нәзифәнең һүҙҙәрен иҫләп шешәһен ҡайҙа йәшерергә белмәй аҙапланды. Ҡарға шөңгөтөр ине, аҙаҡ тапмауы ла бар. Ҡапҡа эсенән эшкә тип сығып килгән ҡатынын күреп, албарғып торҙо ла ҡуйҙы.
— Таң һарыһынан хәйерселәп ауыл ҡыҙырып ҡайтып та еттеңме? Кемдән алдың был шешәне?
Миңнурҙың уҫал тауышына ҡалтырана төшкән ир шыбырлай биреп:
— Ҡыҙма әле бисәкәй! Магазиндыҡы, бер кемдеке лә түгел, мына ҡара ышанмаһаң,- тине.
— Эйе, ышандым ти! Ҡасандан бирле магазин ҡағыҙ бөкө урап тығып һаҫыҡ сәмәй һата?! Ну -ка, бир әле бында!
Миңнур етеҙ генә ынтылып шешә муйынына йәбешергә уйлағайны ла, ир кеше шешәне ебәрмәй тартып алып, ҡағыҙ бөкөнө генә усында йомоп ҡалды ҡатын.
— Исмаһам ҡунаҡҡа ҡайтҡан улың, килен барҙа эсмәй торһаң ни булған?! Барыбер табам бит ҡайҙан алып эсеп йөрөгәнеңде, йәшер әйҙә, йәшер!
Ҡатын иртәнән көйәләнеүен аҙымдарына күсереп, ҡаты ҡаты баҫып эшкә -мәктәпкә йүнәлде. Кеҫәһенә һалған сәмәй һеңгән ҡағыҙ бөкөнө онотто ла тиерлек.
Ике дәрес үтеүгә райондан административ комиссия килеүен шылтыратып белгерткәстәре, Миңнур Азатовна Ҡатын ҡыҙҙар советы ағзаһы булараҡ проблемалы ғаиләләргә рейдҡа сығыуға әҙерләнеп, силсәүит яғына атланы. Ҡулы кеҫәгә тығылыу менән, баяғы уралған иҫке гәзит, эсенә йомарлап тығылған Илгиздең Ҡыш бабайға тәғәйен хаты килеп сыҡты. Мәктәп урамынан сыҡмаҫтан уҡ уҡып, саҡ артына ҡоламаны. Йәл ине малай уға. Замана балалары айфон, айпад, ноутбук һорағанда Ҡыш бабайҙан, был ни бары саңғы ғына. Өйөндә улдарынан ҡалған күпме саңғы өр яңы көйө тора, белһә бит дауна уҡ тотторор ине үҙенә. Әллә...
Юҡ. Былай ғына саңғы тоттороу ярамаҫ. Әсәһенең эсеүен дә йәшермәгән бит. Тимәк уларҙы айырып, бер аҙ ваҡыт биреп ҡатынды яҙа юлдан араларға кәрәк. Үҙ уйҙарының хаҡлығына, яҡлау табырына ышанған етди ҡатын, үҙ иренең эскәненә әсе әрнеһә лә, малайға ярҙам итә алырына ҡыуана биреп атланы алға.

Нәзифә ни тиклем тырышып әҙерләнмәһен, райондан килгән комиссия бер нигә лә иғтибар итмәйсә, хатта тентеү ҙә үткәрмәйенсә, Илгизде ике аҙнаға реабилитацион үҙәккә алап китәсәктәрен белдереп ҡульяҙмға имза ҡуйҙырып сығып киттеләр. Ишек ябылыуға "әгәр ике аҙнала үҙеңдә алға китеш булмаһа, малайҙы атаһына тапшырасаҡбыҙ " тигән һүҙҙәре аяҙ көндә йәшендәй башын шаңҡытты. Лып ултыра төштө Нәзифә. Бер ҡасан да былай шыҡһыҙ тынлыҡта ҡалғаны ла, ҡалыу хаҡында уйлағаны ла булманы. Ҡыйын икән яңғыҙлыҡ, хатта иң көслө сәмәй ҙә күңелде күтәрә, һағышты йыуа алмаҫ. Әллә...әллә үҙе ҡасандыр ҡаты ябып сығып киткән ишекте кире шаҡып ҡарарғамы? Үҙһүҙлелеге, еңмешлеге менән генә ошо хәлгә ҡалды бит. Туған- тыумасаһыҙ, ата- әпсәһеҙ, ирһеҙ -балаһыҙ, хатта эшһеҙ ҙә түгел ине бит?! Етеш доньяға етенә алмай, барын ашаҡлатып аҙҙырған бары шул аҡса ғына ине бит, эх!...
...Икенсе улы Илгизе тыуыуға хөкүмәт "әсәлек капиталы " тигән түләү сығарҙы. Нәзифәне ире Илдарҙың ошо аҡсаға мал ҡураһы эшләп, күпләп тана -торпо алып, шәхси эш башларға йыйыныу уйы ныҡ ендәндерҙе. Тик үҙе генә, үҙе өсөн генә тотонғоһо килде аҡсаны. Ай һайын түләнгән аҡсаларын йыйып -йомарлап, бер көн әйтмәй- итмәй атай йортона ҡайтып та йығылды. Илдар килмәне түгел, килде артынан. Нәзифә үҙен эре, һауалы тотто. Ниңәлер ошо ҡағыҙҙағы, әле аҡсаға ла әйләнмәгән һандар, бар ҡалған ғүмеренә етер кеүек күп күренде. Өй алыр, эш тә табыр... ир фарманын тыңлап йүгергән ҡатын булып түгел, үҙе баш,үҙе түш үҙҙаллы зат итеп күҙалланы үҙен. Тик барыһы ла ул уйлағансы булманы.Сертификатты аҡсаға әйләндерәм тип, анһат юл эҙләп, риэлторҙарҙа күп өлөшөн юғалтты, йә уйламай нитмәй кредитҡа әйбер алып ҡырҡ түләнде. Илдар инәлә- инәлә ялҡып, бер үҙе ғүмер һөрҙө. Нишләптер иренең инәлеүенән айырыуса кинәнес тапты Нәзифә. Айырылыуға ғариза яҙып судҡа саҡыртты ирен, Илдар ризалыҡ бирмәне. Ярашыу юлын эҙләп ике ҡулына сумка аҫып Тилмергән юлын әҙ тапаманы. Улын күрһәтмәҫкә ишеген бикләп ҡасты ҡатын, йә урамға сығып ҡаршы алып, алып килгән кейем һалымын күҙе алдында иренең аяҡ аҫтына һалып тапаған булып, усаҡҡа быраҡтырҙы, йәнәһе лә мохтаж түгел уның яҡлауына. Ризыҡ тулы сумкаһын алған булып, урам буйы тултырып түгеп- сәсеп, бар күрше - тирәһе алдында оятлы итеп, һүгенеп әрләгәненә ныҡ ғәрләнгән ир, башҡаса был йорт тупһаһына яҡынламаны. Ә малайын ул ныҡ һағынды. Өлкән улы үҙе менән булғас, бар һағышын уны ҡарап, тәрбиәләп баҫты...
Ә Нәзифә ҡулына төшкән һынаулы ғына суммаға ошо өйҙө алған булғайны, атаһының да кейәүен яҡлауын, әсәһенең дә шул юҫыҡта булыуына оторо ҡарышып, ҡырталашып күсенде Тилмергәнгә. Мәктәптә йыйыштырыусы булып эшкә төшкәйне , уҡытыусылар менән һүҙгә килешеп, арыуыҡ телләшеп эшенән ҡыуылды. Ара- тирә төшөрөп алыуҙы үҙ иткәнгә, иш -ҡуштар табыла торҙо, анһат "бизнесс" табыш та килтерҙе...
Тик Илгиздең ҡайһы саҡта атай һорауы эсен бошорҙо барыбер ҡатындың.
Тормошоноң былай ағышы яҡшыға бармаҫын аңлай ҙа, тик үҙ ғорурлылығын үҙе еңә алмаҫ кеүек, ире Илдар ҙа инде ғәфү итмәҫ...
Уйҙарын бүлеп ишек асылды:
-— Э- э- э-й, Нәзифә, өйҙә икәнеңдә, ней, йомош бар ине...теге...үҙең беләң инде...сәмәй...
Уйлап та тормаҫтан, Нәзифә өҫтәлдә ултырған шәкәр һауытын усына йәһәт кенә ынтылып алып, ишек төбөндәге ярым иҫерек ир затына ҡарай елсәне.
---Бынан былай, был йортта сәмәй һа-тыл-маай! Ишетһен ҡолағың!Юғал тиҙерәк күҙемдән, ҡортҡа!
Юғиһә башыңды....
Бындай ҡаршылауҙы көтмәгән ир йылп итеп ишек артына сығып боҫто.
Ҡатын урынынан ҡалҡынып, иртәгә үк өлкән улы һәм ире йәшәгән, үҙе тәүләп килен булып төшкән ауылға Таулыға барырға ҡарар итеп,көскә тәнен ҡыбырлатып йыйына ла башланы...
* * *

Нәзифә үҙе белгәнсә эстән теләнә- теләнә юлға сыҡты. Юлаусы машина ла тиҙ генә тап булып ҡуйҙы. Таулының осонда төшөп ҡалып, һалмаҡ ҡына урам буйлап килә. Ниңәлер тәҙрәләрҙән үткер ҡараштар үҙен тетеп ҡарап " ҡайтып китһәң дә, кире килә ятаһыңмы? Килдеңме - килдең!",-тип ирештерәлер кеүек ине. Урамдың ҡап уртаһы тирәһендә күркәм мәсет ҡалҡытҡандар, Нәзифәнең яҡынлаша башлауына мәсет манараһындағы тауыш көсәйткес аша моңло аҙан тауышы яңғыраны.Һуң бөгөн бит йома! Бар тәне эҫеле һыуыҡлы булып киткән ҡатын һыны, ошо көй тулҡынында оҙағыраҡ бәүелергә теләгәндәй аҙымдарын яйлатты. Нисек яңылышҡан Нәзифә?! Аҙан моңон бит баҡырған кәзә тауышына тиңләп әсе көлгән мәлдәре юҡ инеме ни?!
Һәлмәк аҙымдар моңло тауышты артҡа ҡалдырып алға бара. "Нисек ҡаршылар Илдары? Үҙе һымаҡ дорфа ҡыланһа? Ҡайттыңмы аҡсаң бөткәс, тиһә..."
Мейеһен мең төрлө уй йырғыланы. Бына таныш ҡапҡа. Ҡайһылайтып ҡына атлап инергә?
Урам эсенә инде. Ус аяһындай урам, шул тиклем матур йыйнаҡ ҡына юлдар ярып көрәлгән.
Һарай ҡапҡаһының биген сылтырлатып һыңғар ҡулына биҙрә тотҡан ире Илдары килеп сыҡты. Ҡапҡа төбөндә ни артҡа, ни алға китергә белмәй ҡатҡан ҡатынды шәйләп, танып алғас йылмайып һин дә мин һүҙен ҡушты.
— Һаумы, Нәзифә... ней, бына һыйыр быҙауланы бөгөн таңға... уҙған йыл ҡыҫыр ҡалғайны, быйыл шуға иртәләне... мә, биҙрәне ал әле, мин һарайҙың ҡапҡаһын ябып киләйем, быҙауы өшөнөп ҡуйыр.
Ыуыҙ тула яҙған биҙрәне еңел генә ҡатын ҡулына күсереп, Илдар һарай яғына йүгерҙе. "Һөтлө биҙрә...хәйерлегә генә булһын! "Нәзифә тупһала тапанып тора бирҙе. Берсә һығылдырып һөт һауып, бер уйһыҙ йәшәгән мәлдәрен, берсә алда буласаҡ ваҡиғалар солғанышын күҙаллай ине.
— Һуң, Нәзифә? Нишләп һаман тораһың бында? Үт өйгә! Илшат ярышҡа китте, өс көнһөҙ ҙә ҡайтмай.Әйҙә!
Нәзифә һөтлө биҙрәне тотоп Илдар артынан тупһанан күтәрелә ә уйҙары йәнәшә: "барыһы ла шул көйө, үҙгәрмәгән,әйтерһең дә Нәзифә ун йыл элек ошо тупһаны ашаҡлап ашҡынып сығып китмәгән, ә ун минутҡа ғына ут күршелә сәйләп ултырған... ун минут...шул ишек...шул келә...хатта һәр иҙән таҡтаһы ла таныш бит уға...келәт тәҙрәһендәге көнбағыш һүрәтле ҡорған ғына бер аҙ ҡояш ашауында төҫһөҙләнгән...эх, Нәзифә лә шул ун йыл элеккеләй түгел шул, ҡояш түгел, хәмер кимергән..."
Үҙ уйҙарына үҙе бирелеп шым ғына өйгә үтте ҡатын. Бында ла тәртип, таҙалыҡ хөкөм итә. Нәзифәнең үҙ ҡулдары менән сиккән һөлгө таҫтамалдары, яҫтыҡ ябыуҙары...
Илдар һабынлап ҡулын йыуған арала ла әллә күпме хәбәрен теҙеп өлгөрҙө, тик Нәзифә әллә ишетмәне, әллә аңламаны, башын һелкеп кенә тик ултырҙы.
Илдар хужаларса йөрөп сәй ҡуйҙы. Мыйыҡ аҫтынан еңелсә йылмайып һөйләшеүенән үк ҡыуанысы һиҙелә ине.
-— Түрбаш һинеке Нәзифә, мин башҡаса бында ҡыҫылмайым, ҡабул ит үҙ урыныңды.
Илдар йылмайып ҡулын йәйеп Нәзифәне һүҙһеҙ ҡабул итеүен белдереп усаҡ тирәһенә этеп тиерлек алып килеп ҡуйҙы.
Аптыранды ҡатын. Нишләргә? Сынаяҡ тотһа төшөрөп ватыр, ниҙер бешерһә тәмһеҙ булып ҡуйыр һымаҡ тойолдо.Ап аҡ мейес ҡашағалары...ялтырап торған кәстрүл табаҡтар... Кинәт Тилмергәндә ҡалған һылауы ҡупҡан, һарғайған мейес өҫтөндәге, ут ялҡыны ҡарайтып бөткән, йыуылыу күрмәгән ҡомғаны иҫкә килде..."Ни тиклем әрпеш, тәрбиәһеҙ булғанмын?",-үҙ үҙенә баһа биреп оялды ҡатын. Сәй ҡайнаны. Икәү ултырып сәй эстеләр. Һүҙһеҙ. Нәзифәнең бар уй теләген аңлай ине бит Илдар, ҡасан булһа ла ҡайтырына ла ышана ине.
Мал тыуарға һыу эсерәм тип Илдар тышҡа сыҡты. Нәзифә гиҙеп тиерлек өйҙәге бар әйберҙәрҙе ҡарап сыҡты. Шул уҡ ҡаралты, шул уҡ ҡорғандар, дивандар яңырған, ә был? Нәзифә мейес артында элеүле торған балалар йүргәгенә ҡарап иҫе китте. Был бит Илгиздеке! Ҡайтырға тип юлға сығыр саҡта ғына еүешләнгән йүргәкте тиҙ генә алмаштырып, сумкаға һыу көйө һалмаҫтан, быраҡтырып киткәйне бит үҙе! Танауына яҡын килтереп Илгизенең бала сағы еҫен тойғандай һағынып тәрән тын алып ҡуйҙы "Ҡайҙа ғына, кем күҙенә тилмереп йөрөйһөңдөр инде, балам?!"
Еңел генә донья эшенә бирелеп китә алмай ыҙаланды Нәзифә. Күңелен өйкәгәне - малайының ҡырҙа булыуы. "Илдар һорашманы,тимәк өйҙә ҡалған тип уйлай...бөгөн үк әйтергә! Иртән барып та алырға! "
Шулай иттеләр ҙә. Кистән мунса төшөп, иртән иртүк мал тыуарҙы бергәләп ҡарап, силсәүиткә һуғылып адрес,телефон номерҙарын алып "Йылы йорт " ҡа киттеләр. Төш мәле ине. Тәмләп кенә ашханала тамаҡ туйҙырып сығып килгән Илгизде өлкән тәрбиәсе кабинетына саҡырып әсәһе һәм таныш түгел ағай янына ултыртты. Йылмайыу йүгергән әсәһенең йөҙөнән күҙен алманы малай:"ниндәй һылыу уның әсәһе!Ә был ағай кем икән? Таныш та кеүек, ят та?!"
Хәл айышын матур итеп аңлатты тәрбиәсе апай. Бөгөн, ошо минуттан ишек асып ҡайтасағын белеп, ат менгәндәй ҡыуанды ул. Һикерә -йүгерә тиерлек йөрөр ине, саҡ тыйылды. Сыҡтылар. Ишек алдында торған машинаға ултырып ҡуҙғалдылар. Бер кем өндәшмәй Шым." Кем һин ағай?",-тип һораһа көлөрҙәр кеүек, түҙҙе. Юл Тилмергәнгә боролмай, Таулыға үтеп киткәс тағын аптыранды. Өндәшмәне.Боролоп- боролоп Тилмергән ҡалған яҡҡа ҡарап- ҡарап ҡуйҙы машина тәҙерәһенән. Сәйер. Ят, әммә матур йорт янына туҡтанылар. Төштөләр. Әйҙүкләп әсәй өйгә өлтөрәне . "Был ни ғиллә?",-малай һаман аптырауҙа. "Әллә төшмө?"
Бары өйгә ингәс кенә әсәй кеше оҙаҡ йылдар йәшереп килгән серҙе сисеп, был мыйыҡлы ағайҙың уның атаһы булыуын, тағы ла Илгиздең Илшат исемле ағаһы барлығын бәйән итте. Ни тиергә белмәй Илгиз шаҡ ҡатты. Шулайтмай ни, өс дүрт көн эсендә бар доньяһы үҙгәрҙе бит, атаһы табылды,ағайлы булды.
Эстән ныҡ ҡыуанды. Тик Тилмергәндәге утһыҙ ҡараңғы йорт иҫенән китмәне, ҡурҡыныс төш кеүек...
Яңы йыл да етте. Мул табын әҙерләп, ике яҡтан өләсәй олатайҙар саҡырылды. Бик бай хәҙер Илгиз, яңғыҙ түгел! Шатлығы эсенә һыйманы ғына, тәмләп әле был, әле теге ризыҡҡа үрелде. Байрам салюты ла аттырҙылар, ҡасандыр кешеләр байрам иткәнен күҙәтеп кенә ятҡан булһа, бөгөн үҙе һауаға тылсымлы кеүек күренгән осҡондар сәсер салют аттырҙы...
Яңы йыл иртәһенең өр яңы көнөндә Илгизгә тәғәйен саңғы һәм бер ҡумта татлы күстәнәс ишек тотҡаһына бәйләнеп кителгән ине.
Ҡыуанысының сиге булманы, башын юғары сөйөп, ҡуйынына ҡыҫып көткәнен шыбырланы:"Ҡыш бабай, рәхмәәәәт!"
Күм күк ҡышҡы һыуыҡ һауала болан егеп Ҡыш бабай елеп баралыр кеүек күренде уға...